จากศิษย์เก่าที่จบไป ตอบข้อข้องใจให้น้องทุกสาขา
หวัดดีครับ พี่เป็นนักตอบคำถามด้านการศึกษาและเป็นศิษย์เก่ารุ่น45ครับ(พอไหวไหมเนี่ย)เห็นหลายคนยังไม่รู้ข้อมูลว่าจะเลือกเรียนอะไรในโบราณคดีศิลปากร ก็อยากจะตอบว่าทุกภาควิชา สาขาวิชาดีหมดเลย ขึ้นอยู่กับความถนัดนะครับขอให้ดูตนเองก่อนละกันว่าเราชอบอะไรอยากเป็นอะไร
สาขาแรก โบราณ(โบราณคดี)ชื่อนี้เค้าเจ๋งจริงเพระเป็นภาคแรกของคณะโบราณอายุอานามก็มากที่สุด50กว่าปี ศิษย์เก่าล้วนมีชื่อเสียงหลายคน ทั้งเจ้าของหนักสือพิมพ์คุณภาพอย่างมติชนสองคอลัมนิสต์ฝีปากกล้าอย่างคุณขรรชัย และคุณสุจิต รวมถึงคนอื่นๆอย่าง อ.เผ่าทอง ทองเจือ ศ.ดร.มรว.สุริยวุฒิ ศ.ดรผาสุข รศ.ดร งามพิศ(ที่จุฬา) ก็จบสาขานี้เป็นสาขาที่ว่าด้วยการเรียนโบราณคดีจริงๆ คือขุดแต่งสืบค้น ข้อมูลทางหลักฐานทั้งสมัยก่อนและประวัติศาสตร์เพื่อต่อจิกซอภาพที่หลักฐานทางประวัติศาสตร์อื่นอธิบายไม่เพียงพอ เราจึงต้องใช้เทคนิคทางวิทยาศาสตร์อื่นๆมาใช้ศึกษาเราเรียนเกี่ยวกับวิวัฒนาการของมนุษยชาติ วิวัฒนาการทางสังคมวัฒนธรรม ลักษณะทางวัฒนธรรมที่เหลือให้เห็นเป็นร่องรอย อาจารย์ภาคนี้ส่วนใหญ่จะมาจกสำนักฝรั่งเศษและอเมริกาในมหาวิทยาลัยทางด้านโบราณคดีระดับโลก จึงกล้าการันตีได้ว่าเป็นหนึ่งเดี่ยวที่เชี่ยวชาญและมีประสบการณ์มากที่สุดส่วนใหญ่ก็จะทำงานในสายพิพิธภัณฑ์โบราณคดี ไทยคดี อื่นๆ นักศึกษาภาคนี้เลือดสีม่วงแบบสุดสุด ผูกพันธ์กะคณะมากและมีบทบาทเด่นทุกด้านเพระอาจารย์ส่วนใหญ๋เป็นศิษย์เก่าแทบทั้งสิ้น จึงมีความภาคภูมิใจในภาควิชาตนเองอย่างถึงที่สุด
ภาคภาษาไทย เป็นการเรียนเพื่อนำไปใช้ศึกษาภาษาท้องถิ่น เหนือ กลาง อีสานใต้ การเก็บข้อมูลสัทศาสตร์ภาษษา วรรณกรรมท้องถิ่น จุดเด่นคือบาลี ไทยท้องถิ่นแต่ก็เรียนภาษาเพื่อการสื่อสารในหลากหลายรูปแบบอีกเช่นเดียวกัน
มานุษยวิทยา เป็นภาคหนึ่งที่แยกตัวจากโบราณคดี ซึ่งเป็นหมวดหนึ่งในวิชาโบราณคดี แต่มีข้อวิพากษ์ว่ามานุษยวิทยาเป็นหมวดหลักในแง่วิชาการ แต่อย่างไรก็ดีมานุษยวิทยาศิลปากรเป็นภาคที่ศึกษาวัฒนธรรมในพื้นที่หลากหลาย มีคณาจารย์ที่เชี่ยวชาญนิเวศวิทยาวัฒนธรรม เพศและวัฒนธรรม สังคมวัฒนธรรมไทย ชุมชนศึกษา มอญ และมีวิชาที่น่าสนใจมมากมายเช่น มานุษยวิทยาการตลาด มานุษยวิทยาภาพยนต์ มานุษจิตวิทยา มานุษยวิทยาสื่อสารมวลชน การท่องเที่ยวเชิงนิเวศและงานประยุกต์ทางมานุษยวิทยาในด้านต่างๆ เป็นภาคที่สามารถไปทางสายวัมนธรรม และภาคเอกชนได้เพราะเรียนรู้แบบบูรณาการ มีทักษะงานวิจัยและศึกษาชุมชนอย่างเห็นกะพี้และเข้าใจแบบปราศจากอคติ(ในเชิงอุดคตินะครับ)ยอมรับในความแตกต่างของบุคคล
สาขาประวัติศาสตร์ศิลป์เรียนเกี่ยวกับลักษณะทางศิลปะทั้งในแง่เชิงประวัติศาสตร์ รูปทรง การสร้างสรรค์ รูปแบบ ในงานจิตรกรรมปฏิมากรรม สถาปัตยกรรม ปราณีตศิลป์ ทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศโดยมีกลุ่มให้เลือกทั้งไทยแบบก่อนประวัติศาสตร์ยังศิปะสมัยใหม่ หรือต่างประเทศในยุโรป เอเชียใต้ เอเชียตะวันออก เอเชียกลาง อื่นๆ อาจารย์จะโดดเด่นในศิลปะไทยเป็นอย่างยิ่งเป็นสาขาที่สนับสนุนงานทางด้านโบราณคดีสมัยก่อนและประวัติศาสตร์เป็นอย่างยิ่ง เพื่อหาลักษณะเฉพาะได้และจำแนกกำหนดอายุสมัย เหมาะสำหรับคนที่จะเป็นไกด์
สาขาอังกฤษและฝรั่งเศษเป็นสาขาที่อยู่ในคณะโบราณแต่มีความโดดเด่นในภาษาเพื่อการอาชีพ และงานแปลเฉพาะทางเช่นสังคมศาสตร์ ศิลปะ โบราณคดี ภาษาเพื่อการอาชีพคือสิ่งที่ภาควิชาภาษาตะวันตกเน้น เหมือนโรงเรียนภาษาที่ฝึกทักกษะระดับเบื้องต้นไปสู่ระดับสูงทั้งฟัง พูด อ่าน เขียน และภาษาเพือ่การใช้งาน เช่นภาษาเพื่อธุระกิจ การโรงแรม เลขานุการ วรรณกรรม ข่าว มัคคุเทศก์อื่นๆ มีความเชี่ยวชายภาษาเพื่อการท่องเที่ยวเป็นอย่างยิ่ง เพระจะถนักการอบบรมหลักสูตรมัคคุเทศก์ที่ล่ำลือว่ายากมากมายมหาศาล
ส่วนภาษาตะวันออกก็หมายถึง เขมร สันกฤต บาลีอื่นๆเพื่องานอ่านจารึก วรรณคดี เหมาะสำหรับคนที่จะเป็นนักวิชาการหรือศึกษาต่อเพื่อเป็นนักวิชาการ ทางสายภาษาโบราณในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สาขานี้ค่อนข้างเรียนหนักและมีความเป็นวิชาการทางการอ่านจารึกสูง จะช่วยงานทางโบราณคดีได้มาก
นอกจากนี้คณะโบราณคดียังมีวิชาโทให้เลือกทั้งประวัติศาสตร์ มัคคุเทศก์ พิพิธภัณฑ์นอกเหนือจากสาขาหลักที่กล่าวมาข้างต้น
ส่วนคนที่จะเรียนโบราณคดีได้ได้ต้องเป็นนักคิด ชอบอิสระ และมีเหตุมีผลและมีจินตนาการสูงส่วนสายภาษาต้องหมั่นฝึกฝนและหาประสบการณ์จะช่วยได้เยอะมาก อาจารย์คณะโบราณคดีถือได้ว่ามีความถนัดในสาขาวิชานั้นๆสูง ความรู้ที่ได้ไปจึงใกล้เคียงกับอักษรจุฬา ศิลปศาสตร์มธเลยทีเดียว เราไม่เป็นสองรองใครในสาขาเฉพาะทางที่เราถนัดและเราก็ภูมิใจที่เป็นเลือดสีม่วง เราจึงมีเกียรติเท่าเทียมกับมหาวิทยาลัยอื่นๆในประเทศไทย การได้ศึกษามนุษย์จึงเป็นความภาคภูมิใจของนักเรียนโบราณคดี เพระเราเรียนรู้อดีตเพื่อหาความเป็นตัวตนและรากเหง้าในจิตวิญญาณ โบราณดดีศิลปากรจึงเป็นคณะในฝันของใครหลายๆคน ที่ชวนให้เข้ามาสัมผัส